“Juf, wat betekent ‘seks’?” of “Meester, ik ben verliefd!”. Je krijgt het als leerkracht in het basisonderwijs zeker eens voorgeschoteld. Met de Week van de Lentekriebels gingen we op zoek naar enkele tips om relationele en seksuele vorming tot in jouw klas te brengen.

1.     Is school de juiste plaats? Ja! Als je jezelf de vraag stelt welke rol een school speelt, dan is dat meer dan enkel educatie. Een school moet in staat zijn om een leerling te vormen, bij te schaven en ouders bij te staan in de opvoeding. Een leerling is tenslotte een heel groot deel van de dag op school. Wacht niet tot er iets ernstigs gebeurd om je leerlingen hierover les te geven. Bij een incident, denk maar aan een meisje die een jongen in de toiletten een kus geeft, heb je dan al een zekere basis opgebouwd om je leerlingen uitleg te geven over grenzen en toestemming.

2.     Leerlingen baas. “Eeeiiiih, ik heb daarnet twee vrouwen zien kussen op straat!”. Het ideale moment om een gesprek aan te gaan over geaardheid. Met zo’n overdreven uitspraak en hun reactie in de discussie, kom jij te weten in welke fase je leerlingen zitten en aan welke informatie ze op dat moment nood hebben. Wees niet bang dat je leerlingen het niet zullen snappen, sommigen zullen al iets verder staan en de informatie opslaan, de anderen zullen later opnieuw de kans krijgen om die informatie te krijgen.

3.     Pas op: privéterrein! Hou je privéleven voor jezelf. Vragen zoals “Wanneer heb jij voor het eerst seks gehad?”, worden snel gesteld tijdens zo’n les. Keer de vraag om en vraag wat voor hen een juiste leeftijd is. Jouw mening is niet belangrijk in deze kwesties, het is veel belangrijker om een genuanceerd beeld te geven en je leerlingen te laten spreken.

4.     Hulp van buitenaf. Durf hulp in te schakelen van buitenaf. Het kan altijd zijn dat jij je oncomfortabel voelt bij intieme vragen of seksuele opmerkingen en dat je die daarom heel snel afwimpelt. Aan een nerveuze leerkracht hebben je leerlingen weinig. Klop aan bij een collega die gemakkelijker over die onderwerpen praat of zoek hulp van buitenaf. Zo zijn er verschillende organisaties, zoals Pimento, die aangepaste lessen geven in de klas. Op die manier geef je je leerlingen de kans om correcte informatie te krijgen zonder dat jij je ongemakkelijk voelt.

5.     Lentekriebels zijn soms gewoon maar kriebels. Zie seksuele en relationele vorming als meer dan de bloemetjes en de bijtjes. Het gaat ook over verliefdheid, seksueel overschrijdend gedrag, verschillen tussen jongens en meisjes, geaardheid… Door het onderwerp open te trekken toon je je leerlingen al van jongs af aan hoe verschillend de belevingen van anderen kunnen zijn.

6.     Seksuele voorlichting voor jou! En voor jou! En voor jou! Seksuele voorlichting hoort in elk klas, bij elke leeftijd. Het is niet de bedoeling om het onderwerp te mijden tot je leerlingen de eerste stappen naar het middelbaar zetten. Hoe jonger je leerlingen zijn, hoe meer vertrouwd ze geraken met het thema en hoe minder taboes er zullen ontstaan na verloop van tijd. En zoals de vorige tip al zei: seksuele voorlichting is meer dan alleen ‘kindjes maken’.

Seks en intimiteit hoort ook thuis in het basisonderwijs. Met deze zes tips ben je zeker dat je je leerlingen een perfecte introductie kan geven tot de boeiende wereld van de lentekriebels. Deel de beste tips met je collega’s en vraag hoe zij omgaan met pikante vragen en ongemakkelijke opmerkingen.