De Resonant bouwt aan professionalisering van binnenuit

Op veel scholen krijgt professionalisering vorm via studiedagen of verplichte bijscholingen. Op De Resonant in Antwerpen loopt dat anders. Daar is professionalisering geen apart project, maar het natuurlijke gevolg van een grondige hertekening van de schoolorganisatie. Directeur Bob Beuckels gelooft sterk in de kracht van teams en in een structuur die leren en samenwerken automatisch stimuleert. “Alles wat professionalisering aanwakkert, zit ingebakken in onze manier van werken.”

De Resonant – een school binnen het Antwerpse stedelijk onderwijs – focust op de studiedomeinen Maatschappij & Welzijn en Voeding & Horeca en heeft een grote OKAN-afdeling. De school combineert warme zorg met hoge academische verwachtingen. Die combinatie vraagt veel van een schoolteam. “We willen dat leerlingen zich goed voelen, maar ook dat ze zich academisch ontplooien”, legt Bob Beuckels uit. “Dat lukt alleen als je ook als team blijft leren. Professionalisering is hier geen doel, maar een gevolg van hoe wij samenwerken. Ik geef het toe: als je hier start als leerkracht, dan wacht je een intense en intensieve manier van werken, maar de voldoening is groot. Zien dat heel wat leerlingen een A-attest halen en verder studeren, dat is de kers op de taart.”

Van top-down naar teamgedreven

Toen Bob Beuckels in 2019 directeur werd, trof hij een klassieke, hiërarchisch opgebouwde school. “Er was nood aan meer eigenaarschap. We wilden dat beslissingen niet meer van bovenaf kwamen, maar uit de teams zelf.” Middenin corona gooide De Resonant het roer om: weg van vakgroepen als primaire organisatievorm, naar zeven multidisciplinaire teams die elk rond een leerlingprofiel zijn opgebouwd. “Elk team volgt zijn leerlingen een paar jaar en overlegt tweewekelijks”, vertelt hij. “Zo kunnen we veel korter op de bal spelen. We zien sneller wie extra zorg of ondersteuning nodig heeft, nog voor het probleem groot wordt. Dat is preventief werken.”

De omslag naar zo’n innovatieve arbeidsorganisatie van multidisciplinaire teams was ingrijpend. “Zo’n model wringt en kraakt”, zegt hij eerlijk. “Mensen moesten uit hun comfortzone komen, anders leren samenwerken. Maar net dat levert groei op.

“De vraag is altijd: wat ga je er daarna mee doen? Wat probeer je uit? Hoe bespreek je dat in je team? Dát is waar professionalisering echt ontstaat.”

Professionalisering als bijproduct

“Leerkrachten geven feedback, volgen elkaars lessen, werken samen aan projecten”, aldus Bob. “Dat maakt hen sterker. Ik geloof niet in nascholing als losse flodders. Effectieve professionalisering gebeurt in het team, in de praktijk, en in trajecten op de middellange termijn.”

Om die groei te ondersteunen, werkt De Resonant met kwaliteitsbeelden: fiches van één of twee pagina’s die helder omschrijven wat goed onderwijs, evaluatie of klassenmanagement inhouden. “Dat zijn handvatten voor onze leerkrachten,” legt Beuckels uit. “Ze maken verwachtingen concreet en geven richting aan ons beleid.”

Daarnaast krijgen leerkrachten ruimte om twee nascholingen en twee collegiale visitaties per jaar te doen. “Ze zijn vrij om te kiezen maar we moedigen het wel aan om een nascholing in functie van onze strategische onderwijsprioriteiten te kiezen. De vraag is altijd: wat ga je er daarna mee doen? Wat probeer je uit? Hoe bespreek je dat in je team? Dát is waar professionalisering echt ontstaat.”

De rol van de directie

De innovatieve arbeidsorganisatie van De Resonant draait op gedeeld leiderschap. “Het risico is dat dat een schijndemocratie wordt”, geeft Bob toe. “Je wil teams autonomie geven, maar als directeur blijf je eindverantwoordelijk. Transparantie over wie wat beslist is essentieel.”

Het directieteam bewaakt de strategische lijnen, maar de concrete invulling gebeurt samen met de leerlingenbegeleiding en het team IKZ, een intern kwaliteitsteam dat het onderwijskundig beleid bepaalt. “Zij vormen de ruggengraat van de school. Elk team heeft een eigen IKZ’er en leerlingenbegeleider, de lijnen zijn dus erg kort. Zij geven zelf ook nog les, dat is een bewuste keuze. Beleid moet altijd gevoed zijn door de klaspraktijk.”

Een school in beweging

De Resonant blijft groeien, stap voor stap. “Onze naam zegt het eigenlijk allemaal”, glimlacht Beuckels. “Resoneren betekent iets in beweging brengen, door zelf te bewegen. Dat is wat wij doen.”

Voor hem is professionalisering geen apart project, maar een holistisch geheel. “Het is de natuurlijke uitkomst van onze manier van werken,” besluit hij. “We bouwen voortdurend aan ons Lego-kasteel. En dat wringt en kraakt, ja. Maar het beweegt, en het leeft. Elke dag één procent vooruit: dat is De Resonant.

> Wil je graag meer tips om jouw team beter te ondersteunen? Download nu de gratis whitepaper